Stanowisko XL Krajowego Zjazdu Delegatów Związku Nauczycielstwa Polskiego
w sprawie reorganizacji systemu oświaty publicznej
XL Krajowy Zjazd Delegatów Związku Nauczycielstwa Polskiego z dezaprobatą odnosi się do planów reorganizacji systemu oświaty publicznej w Polsce projektowanych przez resort edukacji narodowej, a dotyczących konsolidacji administracji oświatowej i zasobów oświaty publicznej.
Obowiązkiem państwa jest dbałość o aktualny i przyszły kształt systemu oświaty. Prawidłowość decyzji podejmowanych przez organy państwa postrzegać należy w perspektywie nie tylko krótkoterminowych, ale też długofalowych skutków wprowadzanych regulacji. Pożądane w systemie oświaty zmiany stanowić powinny szczegółowo zaplanowany proces wzajemnie uzupełniających się regulacji, służących doskonaleniu oświatowych instytucji. Organy państwa są odpowiedzialne za prawidłowość całego procesu zmian składających się na ewolucję systemu.
Edukacja nie może być przedmiotem eksperymentu. Modernizacji systemu oświaty publicznej nie należy prowadzić metodą kolejnych prób i błędów. Przed inicjowaniem nowych rozwiązań, państwo powinno zadbać o pełne i konsekwentne wdrożenie systemu regulacji uprzednio wprowadzonych. Kolejne zmiany należy poprzedzić analizą ich skutków. W ocenie Delegatów, permanentna modyfikacja systemu oświaty w Polsce nie opiera się na powyższych zasadach i w konsekwencji prowadzi do niebezpiecznego demontażu istniejących już instytucji, chaosu organizacyjnego w szkołach oraz destabilizacji pracy edukacyjnej i wychowawczej.
XL Krajowy Zjazd Delegatów Związku Nauczycielstwa Polskiego ze szczególną troską wskazuje na skalę i zasięg planowanej przez resort edukacji reorganizacji systemu oświaty, która nie została poprzedzona gruntownymi badaniami i analizą obecnej sytuacji w oświacie. Zakładane zmiany obarczone są dużym ryzykiem błędu, którego konsekwencje dotyczyć mogą milionów uczniów, setek tysięcy pracowników oświaty, tysięcy szkół i placówek oraz ich organów prowadzących.
XL Krajowy Zjazd Delegatów Związku Nauczycielstwa Polskiego nie zgadza się na wdrożenie kolejnej reformy oświatowej bez uwzględnienia wniosków płynących z szerokiej społecznej debaty i akceptacji całego środowiska oświatowego, na którym spoczywać będzie obowiązek jej realizacji. Cele projektowanych zmian budzą wątpliwości i głęboki niepokój środowiska, gdyż brak jest jakichkolwiek gwarancji, że pozwolą one zwiększyć efektywność edukacyjną i wychowaczą szkół, a także ograniczą skalę zwolnień nauczycieli i innych pracowników oświaty oraz zapobiegną likwidacji szkół w dobie niżu demograficznego.
System oświaty publicznej to dobro o znaczeniu fundamentalnym dla społeczeństwa polskiego. XL Krajowy Zjazd Delegatów Związku Nauczycielstwa Polskiego domaga się, aby w działaniach na rzecz jego prawidłowego funkcjonowania, państwo polskie wykazało się szczególną odpowiedzialnością, troską i starannością, przyjmując na siebie rolę nie tylko inicjatora kolejnych zmian, ale przede wszystkim gwaranta tego, że zostaną one prawidłowo wdrożone i posłużą rzeczywistemu doskonaleniu procesu edukacji i wychowania młodego pokolenia Polaków.
Warszawa, 20 listopada 2010 r.